-
1 per-session key
Англо-русский словарь нормативно-технической терминологии > per-session key
-
2 per-session key
Безопасность: сеансовый ключ -
3 per-session key
Англо-русский словарь по компьютерной безопасности > per-session key
-
4 per-session key
сеансовый ключ. -
5 per-session key change
посеансовая смена ключа
Метод шифрования данных, при котором ключ шифра динамически переназначается при каждом сеансе связи.
[Л.М. Невдяев. Телекоммуникационные технологии. Англо-русский толковый словарь-справочник. Под редакцией Ю.М. Горностаева. Москва, 2002]Тематики
- электросвязь, основные понятия
EN
Англо-русский словарь нормативно-технической терминологии > per-session key change
-
6 key
1) (криптографический) ключ2) ключ к замку или запирающему устройству, механический ключ- base key- candidate key- card key- code key- data key- DES key- fake key- file key- good key- hex key- host key- link key- lost key- node key- numeric key- numerical key- pass key- PRN key- safe key- seed key- test key- true key- used key- user key- weak key- work key- zone key -
7 посеансовая смена ключа
посеансовая смена ключа
Метод шифрования данных, при котором ключ шифра динамически переназначается при каждом сеансе связи.
[Л.М. Невдяев. Телекоммуникационные технологии. Англо-русский толковый словарь-справочник. Под редакцией Ю.М. Горностаева. Москва, 2002]Тематики
- электросвязь, основные понятия
EN
Русско-английский словарь нормативно-технической терминологии > посеансовая смена ключа
-
8 сеансовый ключ
Русско-английский словарь нормативно-технической терминологии > сеансовый ключ
-
9 сеансовый ключ
1) Information technology: session key (действующий только в одном сеансе передачи сообщений), (криптографический) session key (действующий только в одном сеансе передачи сообщений)2) Security: per-session key, session-specific key -
10 jam
I [dʒæm]1) (congestion) (of people) calca f., ressa f.; (of traffic) ingorgo m., intasamento m.2) (of machine, system, department) arresto m., blocco m.3) colloq. (difficult situation) pasticcio m., guaio m.to help sb. out of a jam — tirare qcn. fuori dai guai
4) mus. (anche jam session) jam session f.II 1. [dʒæm]1) (stuff, pile)to jam things into — stipare delle cose in [small space, suitcase, box]
2) (fix firmly, wedge) incastrare, prendere (in mezzo)4) (anche jam up) (block) [dirt, malfunction, person] bloccare, fare inceppare [mechanism, system]; bloccare, fare incastrare [lock, door, window]5) rad. tel. disturbare (con interferenze) [frequency, transmission]2.1) (become stuck) [mechanism, switch] incepparsi, bloccarsi; [lock, door, window] bloccarsi, incastrarsi2) mus. improvvisare•- jam inIII [dʒæm]nome gastr. marmellata f., confettura f.* * *[‹æm] I noun(a thick sticky substance made of fruit etc preserved by being boiled with sugar: raspberry jam; ( also adjective) a jam sandwich.)- jammyII 1. past tense, past participle - jammed; verb1) (to crowd full: The gateway was jammed with angry people.)2) (to squeeze, press or wedge tightly or firmly: He jammed his foot in the doorway.)3) (to stick and (cause to) be unable to move: The door / steering-wheel has jammed.)4) ((of a radio station) to cause interference with (another radio station's broadcast) by sending out signals on a similar wavelength.)2. noun1) (a crowding together of vehicles, people etc so that movement is difficult or impossible: traffic-jams.)2) (a difficult situation: I'm in a bit of a jam - I haven't got enough money to pay for this meal.)•- jam on* * *I [dʒæm]1. n(food) marmellata, confetturayou want jam on it! fig fam — vuoi troppo!, sei incontentabile!
that's money for jam! fig fam — ti (or lo etc) pagano per far niente!
2. adj(tart) alla marmellata, (sandwich) con la marmellataII [dʒæm]1. vt1) (block: mechanism, drawer) bloccare, (machine) far inceppare, (subj: people, cars: passage, exit) bloccare, ingombrare, ostruire, (Radio: station, broadcast) disturbare con interferenzeto jam a door open (or shut) — bloccare una porta
2)to jam sth into sth — (drawer, suitcase) ficcare or infilare qc a forza dentro qc, (room, vehicle) far entrare qc dentro qc2. vi1) (get stuck: mechanism, sliding part) bloccarsi, incepparsi, (gun) incepparsi2)(press tightly: people)
to jam into — affollare3) Mus fam improvvisare3. n2) fig famto be in/get into a jam — essere/ficcarsi nei pasticci
* * *I [dʒæm]1) (congestion) (of people) calca f., ressa f.; (of traffic) ingorgo m., intasamento m.2) (of machine, system, department) arresto m., blocco m.3) colloq. (difficult situation) pasticcio m., guaio m.to help sb. out of a jam — tirare qcn. fuori dai guai
4) mus. (anche jam session) jam session f.II 1. [dʒæm]1) (stuff, pile)to jam things into — stipare delle cose in [small space, suitcase, box]
2) (fix firmly, wedge) incastrare, prendere (in mezzo)4) (anche jam up) (block) [dirt, malfunction, person] bloccare, fare inceppare [mechanism, system]; bloccare, fare incastrare [lock, door, window]5) rad. tel. disturbare (con interferenze) [frequency, transmission]2.1) (become stuck) [mechanism, switch] incepparsi, bloccarsi; [lock, door, window] bloccarsi, incastrarsi2) mus. improvvisare•- jam inIII [dʒæm]nome gastr. marmellata f., confettura f. -
11 tour
I.tour1 [tuʀ]1. feminine nouna. ( = édifice) tower ; ( = immeuble très haut) tower block2. compounds• enfermé dans sa or une tour d'ivoire shut away in an ivory tower ► la tour de Londres the Tower of LondonII.tour2 [tuʀ]━━━━━━━━━2. compounds━━━━━━━━━1. <a. ( = excursion, parcours) trip ; ( = promenade) (à pied) walk ; (en voiture) drive ; (en vélo) ride• on en a vite fait le tour [de lieu] there's not much to see ; [de livre, théorie] there isn't much to it ; [de personne] there isn't much to him (or her)► faire le tour de [+ parc, pays, magasins] to go round ; [+ possibilités] to explore ; [+ problème] to consider from all anglesb. (dans un ordre, une succession) turn• attends, tu parleras à ton tour wait - you'll have your turn to speak• chacun son tour ! wait your turn!• à qui le tour ? whose turn is it?c. (Sport, politics) roundd. ( = circonférence) [de partie du corps] measurement ; [de tronc, colonne] girth ; [de surface] circumferencee. ( = rotation) revolution ; [d'écrou, clé] turn• régime de 2 000 tours (minute) speed of 2,000 revs per minute► à tour de bras [frapper, taper] with all one's strength ; [composer, produire] prolifically ; [critiquer] with a vengeance• ils licenciaient à tour de bras they were laying people off left, right and centref. ( = tournure) [de situation, conversation] turn ; ( = phrase) turn of phraseg. ( = exercice) [d'acrobate] feat ; [de jongleur, prestidigitateur] trick• et le tour est joué ! and there you have it!• c'est un tour à prendre ! it's just a knack!h. ( = duperie) tricki. ( = machine) lathe2. <• le premier tour de manivelle est prévu pour octobre [de film] the cameras should begin rolling in October ► tour de piste (Sport) lap ; (dans un cirque) circuit (of the ring)━━━━━━━━━━━━━━━━━The famous annual cycle race takes about three weeks to complete in daily stages « étapes » of approximately 110 miles. The leading cyclist wears a yellow jersey, the « maillot jaune ». The route varies and is not usually confined only to France, but the race always ends on the Champs-Élysées in Paris.* * *
I tuʀnom masculin1) ( mouvement rotatif) gén turn; ( autour d'un axe) revolutionfaire un tour sur soi-même — [danseur] to spin around; [planète] to rotate
un (disque) 33/45/78 tours — an LP/a 45 ou single/a 78
à tour de bras — (colloq) [frapper] with a vengeance; [investir, racheter] left, right and centre [BrE] (colloq)
2) ( mouvement autour de)faire le tour de quelque chose — gén to go around something; ( en voiture) to drive around something
3) ( pourtour) ( bords) edges (pl); ( circonférence) circumference; ( mensuration) measurement; ( mesure standard) sizede 15 mètres de tour — 15 metres [BrE] in circumference, 15 metres [BrE] around
4) ( déplacement) ( à pied) walk, stroll; ( à bicyclette) ride; ( en voiture) drive, spinfaire un (petit) tour — ( à pied) to go for a walk ou stroll
je suis allé faire un tour à Paris/en ville — I went to Paris/into GB ou down US town
faire des tours et des détours — lit [route, rivière] to twist and turn; fig [personne] to beat about the bush
5) ( examen) lookon en a vite fait le tour — (colloq) pej there's not much to it/her/them etc
6) ( moment d'agir) gén turn; (de compétition, tournoi, coupe) roundil perd plus souvent qu'à son tour — ( il regrette) he loses more often than he would like; ( je critique) he loses more often than he should
tour à tour — ( alternativement) by turns; ( à la suite) in turn
7) ( consultation électorale)tour de scrutin — ballot, round of voting
8) (manœuvre, ruse) tricket le tour est joué — ( c'est fait) that's done the trick; ( ce sera fait) that will do the trick
en un tour de main — ( habilement) deftly; ( rapidement) in a flash
tour de force — feat; ( œuvre) tour de force
9) (allure, aspect) turntour (de phrase) — Linguistique turn of phrase
10) Technologie ( machine-outil) lathe•Phrasal Verbs:
II tuʀ1) Architecture tower; ( immeuble) tower block GB, high rise US2) ( aux échecs) rook, castle3) ( machine de guerre) siege-tower•Phrasal Verbs:* * *
I tuʀ nf1) (de château, d'église, gratte-ciel) tower2) (= immeuble locatif) high-rise block Grande-Bretagne high-rise building USA tower block Grande-BretagneIl y a beaucoup de tours dans ce quartier. — There are a lot of tower blocks in this area.
3) ÉCHECS castle, rook
II tuʀ nmfaire un tour (à pied) — to go for a walk, (en voiture) to go for a drive
Allons faire un tour dans le parc. — Let's go for a walk in the park.
faire le tour de — to go around, (à pied) to walk around, (en voiture) to drive around, fig, [sujet] to review
Le tour de l'île prend trois heures. — It takes three hours to go around the island.
On a fait un tour des Pyrénées. — We toured the Pyrénées.
4) SPORT (tour de piste) lap5) (d'être servi ou de jouer) turnc'est au tour de...; C'est au tour de Renée. — It's Renée's turn.
C'est ton tour de jouer. — It's your turn to play.
à tour de rôle; tour à tour — in turn
6) (= tournure) turn7) (avec une vis ou clef) turn8) [roue] revolutionfaire 2 tours — to turn twice, to revolve twice
9) (= circonférence)de 3 m de tour — 3 m around, with a circumference of 3 m
10) (= ruse) trick, [prestidigitation, cartes] trick11) [potier] wheel, (à bois, métaux) lathe12) (autre locution)à tour de bras — non-stop, relentlessly
* * *A nm1 ( mouvement rotatif) gén turn; Mécan, Mes revolution; 5 000 tours (par) minute 5,000 revolutions ou revs○ per minute; l'essieu grince à chaque tour de roue the axle squeaks at every turn of the wheel; donner un tour de vis to give the screw a turn; donner un tour de clé to turn the key; être à quelques tours de roue de to be just around the corner from; faire un tour de manège to have a go on the merry-go-round; faire un tour de valse to waltz around the floor; la Terre fait un tour sur elle-même en 24 heures the Earth rotates once in 24 hours; faire un tour sur soi-même [danseur] to spin around; un (disque) 33/45/78 tours an LP/a 45 ou single/a 78; fermer qch à double tour to double-lock sth; s'enfermer à double tour fig to lock oneself away; à tour de bras○ [frapper] with a vengeance; [investir, racheter] left right and centreGB○; ⇒ quart;2 ( mouvement autour de) faire le tour de qch gén to go around sth; ( en voiture) to drive around sth; le train fait le tour du lac en deux heures the train takes two hours to go around the lake; faire le tour du monde to go around the world; la nouvelle a vite fait le tour du village the news spread rapidly through the village; il a fait le tour de l'Afrique en stop he hitchhiked around Africa; faire le grand tour fig to go the long way round GB ou around US; en deuxième tour de circuit Sport on the second lap of the circuit; faire un tour d'honneur to do a lap of honourGB; avec plusieurs tours de corde, ça tiendra with the rope wound around a few times, it'll hold; mettre trois tours de corde to wind the rope around three times; donner plusieurs tours à la pâte Culin to fold the dough several times; ⇒ cadran, propriétaire, repartir B, sang;3 ⇒ Les mesures de longueur, Les tailles ( pourtour) ( bords) edges (pl); ( circonférence) circumference; ( mensuration) measurement; ( mesure standard) size; le tour de l'étang est couvert de jonquilles there are daffodils all around the edges of the pond; elle a le tour des yeux fardé au kohl she has kohl around her eyes; tronc de 15 mètres de tour trunk 15 metresGB in circumference ou 15 metres around; tour de tête/cou/taille/hanches head/neck/waist/hip measurement; faire du 90 de tour de poitrine ≈ to have a 36-inch bust; ⇒ poitrine;4 ( déplacement bref) ( à pied) walk, stroll; ( à bicyclette) ride; ( en voiture) drive, spin; faire un (petit) tour ( à pied) to go for a walk ou stroll; si nous allions faire un tour? shall we go for a walk?; je suis allé faire un tour à Paris/en ville I went to Paris/into GB ou down town; je vais faire un tour chez des amis I'm just going to pop round GB ou go over US to some friends; fais un tour à la nouvelle exposition, ça vaut le coup go and have a look round GB ou around US the new exhibition, it's worth it; faire des tours et des détours lit [route, rivière] to twist and turn; fig [personne] to beat about the bush;5 ( examen bref) look; faire le tour d'un problème/sujet to have a look at a problem/subject; faire un (rapide) tour d'horizon to have a quick overall look (de at), to make a general survey (de of); faire le tour de ses ennemis/relations to go through one's enemies/acquaintances; on en a vite fait le tour○ pej (de problème, sujet, d'ouvrage) there's not much to it; ( de personne) there's not much to him/her/them etc;6 ( moment d'agir) gén turn; (de compétition, tournoi, coupe) round; à qui le tour? whose turn is it?; c'est ton tour it's your turn; chacun son tour each one in his turn; jouer avant son tour to play out of turn; à mon tour de faire it's my turn to do; récompensé à mon tour rewarded in my turn; attendre/passer son tour to wait/miss one's turn; c'est au tour de qn it 's sb's turn; notre équipe a été battue au second tour our team was defeated in the second round; la cuisine est nettoyée, maintenant c'est au tour du salon the kitchen is cleaned up, now for the living-room; il perd plus souvent qu'à son tour ( il regrette) he loses more often than he would like; ( je critique) he loses more often than he should; tour à tour ( alternativement) by turns; ( à la suite) in turn; être tour à tour gentil et agressif to be nice and agressive by turns; il a été tour à tour patron d'entreprise, ministre et professeur d'économie he has been in turn a company boss, a minister and an economics teacher; ⇒ rôle;7 Pol ( consultation) ballot; les résultats du premier/second tour the results of the first/second ballot; au second tour on the second ballot; scrutin à deux tours two-round ballot; tour de scrutin ballot, round of voting;8 (manœuvre, ruse) trick; jouer un bon/mauvais/sale tour à qn to play a good/nasty/dirty trick on sb; ma mémoire me joue des tours my memory is playing tricks on me; et le tour est joué that's done the trick; un peu de peinture et le tour est joué a bit of paint will do the trick; ça te jouera des tours it's going to get you into trouble one of these days; ⇒ pendable, sac;9 ( manipulation habile) trick; tour de cartes card trick; tour de prestidigitation conjuring trick; tour d'adresse feat of skill; tour de main knack; en un tour de main ( habilement) deftly; ( rapidement) in a flash; tour de force gén amazing feat; ( performance) tour de force; constituer un tour de force to be an amazing feat; réussir le tour de force de faire to achieve the amazing feat of doing; ⇒ passe-passe;10 (allure, aspect) (de situation, relations) turn; (de création, mode) twist; tour (de phrase) Ling turn of phrase; le tour qu'ont pris les événements the turn events have taken; donner un tour nouveau à qch to give a new twist to sth; c'est un tour assez rare en français it's a somewhat unusual turn of phrase in French;B nftour de Babel Relig, Ling, fig Tower of Babel; tour de chant Art, Mus song recital; tour de contrôle Aviat control tower; tour Eiffel Eiffel Tower; tour de forage Tech derrick; tour de France ( de cycliste) Tour de France; ( de compagnon) journeyman's travellingGB apprenticeship; tour de garde Mil turn of duty; tour de guet Mil watchtower; tour d'ivoire fig ivory tower; s'enfermer or se retrancher dans sa tour d'ivoire to shut oneself away in an ivory tower; tour de Londres Tower of London; tour mort Naut round turn; tour de Pise Leaning Tower of Pisa; tour de potier Art potter's wheel; tour de refroidissement Nucl cooling tower; tour de rein(s) Méd back strain; se donner or attraper un tour de rein(s) to strain one's back; tour de table Fin pool; faire un tour de table ( à un réunion) to sound out everybody ou to go round GB ou around US the table; après un rapide tour de table having gone round GB ou around US the table quickly (to see what people think).I[tur] nom féminintour d'habitation tower ou high-rise block2. (familier) [personne grande et corpulente]c'est une vraie tour he's/she's built like the side of a house4. CHIMIEII[tur] nom masculinA.[CERCLE]1. [circonférence - d'un fût, d'un arbre] girth ; [ - d'un objet, d'une étendue] circumference2. [mensuration]tour de taille/hanches waist/hip measurementquel est votre tour de taille/hanches? what size waist/hips are you?a. [d'une femme] bust measurement ou sizeb. [d'un homme] chest measurement ou size3. [parure]a. JOAILLERIE chokerb. [vêtement en fourrure] fur collarb. [à pied] to walk round a parkc. [en voiture] to drive round a parkfaire le tour du monde en auto-stop/voilier to hitch-hike/to sail round the worldfaire le tour de (figuré) : l'anecdote a fait le tour des bureaux the story went round the offices ou did the rounds of the officesje sais ce qu'il vaut, j'en ai vite fait le tour I know what he's worth, it didn't take me long to size him upa. [cycliste] the Tour de Franceb. [des compagnons] the Tour de France (carried out by an apprentice to become a journeyman)b. ÉQUITATION round5. [promenade - à pied] walk, stroll ; [ - en voiture] drive, ride ; [ - à bicyclette, à cheval, en hélicoptère] ridea. [à pied] to go for a walkb. [en voiture] to go for a drive ou ridec. [à vélo] to go for a rideB.[PÉRIODE, ÉTAPE]1. [moment dans une succession] turn[aux échecs] movea. [généralement] it's your turn ou gob. [échecs] it's your moveà qui le tour whose turn is it?, who's next?c'est à ton tour de mettre la table it's your turn to lay ou to set the tabletour de garde [d'un médecin] spell ou turn of dutyau premier tour in the first ballot ou roundC.[ACTION HABILE OU MALICIEUSE]1. [stratagème] trickjouer un sale ou mauvais tour à quelqu'un to play a nasty ou dirty trick on somebodyça vous jouera un mauvais ou vilain tour you'll be sorry for it!, it'll catch up with you (one day)!ma mémoire/vue me joue des tours my memory/sight is playing tricks on me2. [numéro, technique]tour d'adresse skilful trick, feat of skillD.[ASPECT]1. [orientation] turntour d'esprit turn ou cast of minda. (Suisse) [maladie] to take a turn for the betterb. [personne] to wrap up[en syntaxe] constructionE.[ROTATION][d'un outil] turnfaire un tour/trois tour s sur soi-même to spin round once/three times (on oneself)donner deux tours de clef to give a key two turns, to turn a key twice3. MÉDECINEF.technologie lathe————————à tour de bras locution adverbiale[frapper] with all one's strength ou might————————à tour de rôle locution adverbialetour à tour locution adverbiale————————tour de chant nom masculin————————tour de force nom masculinil a réussi le tour de force de la convaincre he managed to convince her, and it was quite a tour de force ou quite an achievement————————tour de main nom masculin1. [savoir-faire] knackavoir/prendre le tour de main to have/to pick up the knack2. (locution)en un tour de main in no time (at all), in the twinkling of an eye————————tour de table nom masculin2. [débat]The world-famous annual cycle race starts in a different town each year, but the home stretch is always the Champs-Élysées in Paris. The widespread excitement caused by the race, along with the heroic status of many coureurs-cyclistes, reflects the continuing fondness of the French towards cycling in general. -
12 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
AAbort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.Accept - pranon.Access time - koha e arritjes së të dhënave.Accessories - veglat ndihmëse në Windows.Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.BBackbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacioneBad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.Bar chart - diagram në formë të shiritave.Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterikeBlank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëtaBookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.CCache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.Client-server network - rrjet i tipit klient-server.Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INICOBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.DData - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.Destination file - skedar që pranon.Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.EEPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.Embedded object - objekt i ndërvënë.EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programoreEBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.FFan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.Floppy disk - disk i butë, disketëFooter - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizimFAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.GGIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.HHacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.High tech - teknologji e lartëHost computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.Hyphenation - ndarje e fjalëveIIllegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.Image processing - përpunim i grafikonëveImaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.Input data - të dhënat hyrëse.Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.Integer - numër i plotë pa presje decimaleLLine printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.Link- lidhje; lidhshmëri.Load - mbushje, futje e programit në memorje.LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.MMachine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.Mailbox - sandëku postar.Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.NNetwork - rrjet i kompjuterit.NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterikNon-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.Numeric keypad - tastierë numerike.OOLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.Off-line - i çkyçurOn-line - i kyçurODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.Overstrike - nënvizim.Overtype - shkrim përmbi tekst.Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.PPage break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.Page layout - pamje e faqesPpm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.Port - portë; lidhje; hyrje.Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.Print queue - pritje, rend për shtyp.Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.Processing - përpunim i të dhënave.Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.QQuery - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.RRadio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Remote computer - kompjuter i larguar.Remote control program - program me komandim prej së largu.Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.Ring network - rrjet unazor.RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.SSafe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.Screen - ekran.Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.Shared file - skedar i përbashkët.Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.Sound card - kartë për zërim.Storage - kujtesë.String - varg i shenjave.SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.Switch - ndërprerës.System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
См. также в других словарях:
Session Description Protocol — (SDP) is a format for describing streaming media initialization parameters in an ASCII string. The IETF published the original specification as an IETF Proposed Standard in April 1998 [ cite web|url=http://tools.ietf.org/html/rfc2327 |title=SDP:… … Wikipedia
Derived unique key per transaction — In cryptography, Derived Unique Key Per Transaction (DUKPT) is a key management scheme in which for every transaction, a unique key is used which is derived from a fixed key. Therefore, if a derived key is compromised, future and past transaction … Wikipedia
Temporal Key Integrity Protocol — or TKIP is a security protocol used in the IEEE 802.11 wireless networks. Background TKIP (pronounced tee kip ) was designed by the IEEE 802.11i task group and the Wi Fi Alliance as a solution to replace WEP without requiring the replacement of… … Wikipedia
Password-authenticated key agreement — In cryptography, a password authenticated key agreement method is an interactive method for two or more parties to establish cryptographic keys based on one or more party s knowledge of a password. Contents 1 Types 2 Brief history 3 See also … Wikipedia
Ephemeral key — A cryptographic key is called ephemeral if it is generated for each execution of a key establishment process. In some cases ephemeral keys are used more than once, within a single session (e.g., in broadcast applications) where the sender… … Wikipedia
The Seven-Per-Cent Solution — infobox Book | name = The Seven Per Cent Solution title orig = translator = image caption = Recent paperback edition cover author = Nicholas Meyer cover artist = country = United States language = English series = genre = Mystery novels publisher … Wikipedia
посеансовая смена ключа — Метод шифрования данных, при котором ключ шифра динамически переназначается при каждом сеансе связи. [Л.М. Невдяев. Телекоммуникационные технологии. Англо русский толковый словарь справочник. Под редакцией Ю.М. Горностаева. Москва, 2002] Тематики … Справочник технического переводчика
сеансовый ключ — — [[http://www.rfcmd.ru/glossword/1.8/index.php?a=index d=23]] Тематики защита информации EN per session key … Справочник технического переводчика
E-Mail-Verschlüsselung — wird verwendet, um vertrauliche Informationen so per E Mail vom Absender zum Empfänger zu schicken, dass niemand außer Absender und Empfänger sonst Zugang zu diesen Informationen bekommt. Die E Mail Verschlüsselung geht oft einher mit der E Mail… … Deutsch Wikipedia
cryptology — cryptologist, n. cryptologic /krip tl oj ik/, cryptological, adj. /krip tol euh jee/, n. 1. cryptography. 2. the science and study of cryptanalysis and cryptography. [1635 45; < NL cryptologia. See CRYPTO , LOGY] * * * Introduction … Universalium
Web analytics — Internet marketing Display advertising Email marketing E mail marketing software Interactive advertising Cloud marketing Social media optimization … Wikipedia
